9   M A Y I S   2016

 

 

M E R K Ü R   G E Ç İ Ş İ

 

 

Tarihi Teleskopdan Geçiş Resimleri ve videoları 

 

14 inch Meade Teleskobundan Geçişin başlangıcı bitişi

 

 

 

 

GÖZLEDİĞİMİZ  DİĞER  MERKÜR GEÇİŞLERİ

 

3 Kasım 1986 Merkür Geçişi

Türkiye saati ile 03:43'de başlayan  geçiş 08:31'de sona erdi.Bu geçişin son evresi havanın biraz sisli olmasına karşın  gözlenebildi. İstanbul'da 06:50'de doğan Güneş gözlem için  yeterli yüksekliğe eriştiğinde Merkür Güneş diskini terketmek üzereydi. Gözlem odak uzaklığı 2000 mm, objektif çapı 120 mm olan Unitron marka teleskopla yapıldı.

 

7 Mayıs 2003 Merkür Geçişi

7 mayıs 2003 sabahı Rasathane'nin bulunduğu bölgede havanın parçalı bulutlu olması geçişin ilk anının gözlenmesini engelledi. Geçiş İstanbul'da 08:12'de güneş 24 derece yükseklikte iken başladı. 08:16 da 2. kontak gerçekleşti. 10:522de 53 derece yükseklikte iken Merkür Güneş merkezine en yakın mesafeden geçti. 13:31'de 4. kontakla Güneş 65 derece yükseklikte iken geçişini tamamladı. Fotoğraflar objektif açıklığı 10 cm, odak uzaklığı 100 cm olan Celestron C102HD teleskobuna takılan Minolta Dynax 700SI fotoğraf makinası ve 200 ve 100 ASA 'lık kodak filmler kullanılarak elde edildi.

sayfa başı

 

8 Kasım 2006 merkür geçişi (ülkemizden izlenememiştir)

 

 

http://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2006/20oct_transitofmercury/

http://gong.nso.edu/mercury_transit03/mercury_transit03/

7 Mayıs 2003 geçişi Udaipur Gözlemevi/Hindistan

Gezegenlerin Güneş diskinin önünden geçmesi bir çeşit tutulma gibi düşünülebilir.

Böyle bir geçişin Dünya'dan bakıldığında  sadece iç gezegenler Merkür ve Venüs için olanaklı olduğu açıktır.

Gezegen geçişleri güneş tutulmaları kadar sık tekrarlanan olaylar değildir. Her yüzyılda ortalama olarak 13 Merkür, çok daha ender de her yüzyılda sadece 2 Venüs geçişi gerçekleşir. Merkür geçişini tarihte ilk kez Fransız gökbilimci Gassendi 1631 yılında gözlemiştir. Fred Espenak'ın hazırladığı  Merkür geçişleri katoloğuna bakıldığında Merkür geçişlerinin  8 Mayıs ve 10 Kasım cıvarında olduğu görülmektedir.Bunun nedeni Merkür gezegeninin yürüngesinin Dünya'nın yörüngesiyle 7 derecelik bir açı yapmasıdır, Merkür Güneşin çevresinde dolanırken her yıl bu tarihlerde Dünya'yla birlikte aynı anda ekliptik (Dünyanın yörünge düzlemi) düzlemi üzerinde yer alır. Eğer bu tarihlerin birinde Merkür alt kavuşumda ise Merkür geçişi gerçekleşir.  Mayıs geçişlerinin olasılığı Kasım geçişleri olasılığının yarısı kadardır.

Kepler’in II. Kanununa göre; "Gezegen yörüngesi üzerinde dolanırken, Güneş'i gezegene birleştiren yarıçap vektör eşit zaman aralıklarında eşit alanlar süpürür." Yandaki şekilde görüldüğü gibi  t 2-t1= t4-t3 olduğundan taranmış alanlar eşittir. AB yayı  CD yayından küçük olduğundan CD yayını çizerken sahip olduğu hız  AB yayını çizerken sahip olduğundan daha büyüktür. 

 

Tarih Güneşe uzaklık

Gök Birimi (GB)

149 597 870 700 m

Dünyaya Uzaklık

Gök Birimi (GB)

149 597 870 700 m

  geçiş

 

Görünen

Çap

Güneş-Merkür

yay saniyesi

Oran Yörünge

hızı

Km/sn

8 Kasım 2006 0.3181848 GB 0.6740854 GB   Kasım 1937-10 1/194 59.0
9 Mayıs 2016 0.4509202 GB 0.5588570 GB   Mayıs 1902-12 1/158 38.9

Merkür Mayıs geçişlerinde Güneşe en uzak konumunda bulunduğundan  dolayı daha yavaş hareket etmektedir. Bu durum Merkür geçişi için uygun şartların oluşabileceği bir sırada Dünya'yla Merkür'ün aynı anda ekliptik düzlemi üzerinde bulunma olasılıklarını düşürmektedir.Kasım geçişleri 7, 13 veya 33 yıllık aralıklarla, Mayıs geçişleri ise 13 veya 33 yıllık aralıklarla gerçekleşir. Bundan sonraki Merkür geçişi 11 Kasım 2019 tarihinde gerçekleşecektir. Hava açık olduğu takdirde bu geçişinde büyük bir kısmı ülkemizden izlenebilecektir. Geçişlerin tarihleri ve Güneş üzerinde izlediği yollarla ilgili resimler için tıklayınız Mayıs-Kasım

Geçiş sırasındaki en önemli anlar Merkür gezegeninin Güneş diskine girişi ve çıkışı sırasında gerçekleşir. Gezegenin Güneş diskine girişi yani dışardan teğet olduğu an 1. kontakla(I) başlar, bir süre sonra gezegen kenarda küçük bir çentik gibi gözükmeye başlar. 2.kontak (II) diske içerden teğet olduğu andır bu andan itibaren Merkürün tamamı gözünmeye başlar, ardından diskin üzerinde saatlerce sürecek bir yolculuk başlar.Merkür Güneşi terketmeden önce bir kez daha diskin kenarına içten teğet(III) olur, geçiş Merkür'ün diske dıştan teğet (IV)olması ile tamamlanır. 1. ve 2. kontaklar geçişin giriş evresini, 3. ve 4. kontaklar geçişin çıkış evresini oluştururlar. Greatest transit: Merkür'ün Güneşin merkezine en yakın geçtiği anı verir. Bu anda aralarındaki ayrıklık minimumdur ve Güneş ile Merkür'ün merkezlerinin  yermerkezli açısal mesafeleri 318.5 yay saniyesi olacaktır.

MERKÜR Gezegenler Güneşe yakın konumda (günberi) daha hızlı hareket ederler.

Hava açık olduğu takdirde Rasathaneden saat 14:11:45'den itibaren geçiş gözlenmeye başlanacaktır. Bu anda Güneş'in ufuktan yüksekliği  61.9 derece, Azimutu ise 218.5 derece ile güney-batı yönüne yaklaşmış durumda olacaktır.  14:14:56' da II. kontak gerçekleştikten sonra . 17:55:44'de Merkür Güneş merkezine en yakıın mesafede olacaktır.. Geçiş devam ederken 20:13 sıralarında Güneş batacağı için geçişin bitişi izleneyemeyecektir.

 

sayfa başı